Wijzigingen aan appartement hoeven niet ongedaan gemaakt te worden
Een eigenaar heeft enige tijd geleden aanpassingen gedaan aan zijn appartementsrecht, waaronder het dichtmaken van het balkon behorende bij zijn appartement. De andere eigenaar kan geen ongedaanmaking meer afdwingen, omdat hij te lang heeft stilgezeten.
Verandering
Als een eigenaar zijn privé gedeelte naar eigen inzicht wil inrichten (zie ook deze blog), dan zal hij voor zover het gaat om gemeenschappelijke gedeelten en zaken binnen zijn privé gedeelte, daar toestemming van de vergadering voor nodig hebben. Ook als hij wijziging wil brengen in het uiterlijk van het gebouw of als hij in de gevel aanpassingen wil aanbrengen.
In de casus die ik hier bespreek is sprake van een kleine VvE, met twee eigenaars. De ene eigenaar heeft zijn balkon dichtgemaakt. Voor deze wijziging heeft hij toestemming nodig van de vergadering van eigenaars. Dat is ook niet betwist in deze uitspraak. Maar wat uiteindelijk leidt tot een voor de ene eigenaar gunstige uitspraak, is dat de andere eigenaar reeds lange tijd geen actie heeft ondernomen om gevolgen te koppelen aan het ontbreken van de toestemming.
Rechtsverwerking
De eigenaars hebben in de loop van de tijd regelmatig overleg gevoerd, waarbij ook het balkon af en toe ter sprake is gekomen. Maar de klagende eigenaar heeft nooit aangegeven dat de verbouwende eigenaar zijn balkon weer in oude staat moet herstellen. Ook is op geen andere wijze ooit actie ondernomen om aan de in beginsel onrechtmatige situatie een einde te maken.
Het hof is dan ook duidelijk: door 18 (!) jaar stil te zitten, kan de klagende eigenaar nu niet meer verlangen dat het balkon in oude staat hersteld wordt. Dit is in strijd met de redelijkheid en billijkheid en dus kan de aanpassing niet meer teruggedraaid worden.
Overigens is enkel tijdsverloop niet voldoende om een beroep op rechtsverwerking te laten slagen. Maar juist doordat de beide eigenaars regelmatig contact hadden en er nooit ter sprake is gekomen dat het balkon weer hersteld diende te worden in oude staat, heeft de eigenaar met het verbouwde balkon erop mogen vertrouwen dat de klagende eigenaar daar geen beroep meer op zou doen.
Kennis nemen van reglement
Wat verder nog opmerkelijk is in deze uitspraak, is dat beide eigenaars pas rond 2011 het splitsingsreglement onder ogen is gekomen. Dat terwijl het pand in 1988 al gesplitst is in twee appartementsrechten. De rechter is met dit verweer dan ook zeer snel klaar: dat je geen kennis hebt genomen van het splitsingsreglement, komt voor rekening en risico van de desbetreffende eigenaar.
Advies
Ik kan kort zijn over de les die geleerd kan worden uit deze uitspraak. Als er een situatie ontstaat die in strijd is met het splitsingsreglement, bijvoorbeeld doordat een eigenaar zonder toestemming van de vergadering wijzigingen aanbrengt, dan zul je daar op zijn minst protest tegen moeten aantekenen. Bovendien zul je actie moeten ondernemen, waaruit blijkt dat de situatie niet gedoogd zal worden.
Als je overweegt te gaan verbouwen, vraag dan tijdig toestemming van de vergadering van eigenaars. Dan kun je nooit geconfronteerd worden met de vordering dat het weer teruggedraaid moet worden. Let wel: het hof is in deze uitspraak ook van mening dat de aanpassing, als er tijdig was geklaagd, weer teruggedraaid moest worden.
Vragen over aanpassingen en verbouwingen? Neem dan contact met mij op: 06-1500 3207 of mail@schuursadvies.nl.
Volledige uitspraak: ECLI:NL:GHARL:2016:5860.